Znasz Fashion Revolution? To ruch na rzecz poprawy i naprawy branży mody – od upraw i produkcji materiałów, przez barwienie tkanin i szwalnie, po transport, sprzedaż i użytkowanie.
Buty są niewątpliwie częścią mody. Wiele osób powtarza, że dobór butów może zrobić (lub zniszczyć) całą stylizację. Mnie z kolei wychowywano w przekonaniu, że mogę być ubrana skromnie, ale muszę mieć porządne i zadbane buty, bo to po nich będę oceniana.
Ale chwila.
Zrobić stylizację? Porządne buty? I w ogóle „moda”. Co to wszystko znaczy?
Moda pełna sprzeczności
Moda jest z jednej strony formą sztuki i ekspresji, sposobem na pokazanie siebie albo zabawę formą. Dla wielu osób to przestrzeń ogromnej swobody.
Z drugiej strony moda to zestaw obowiązujących w danym momencie trendów i konwenansów. Sztywny gorset tego co wolno, a co nie wypada.
Co gorsza, niektórym wolno więcej niż innym, a enigmatyczny “dozór” definiuje to na podstawie urody, figury, pochodzenia, wykształcenia i pozycji towarzyskiej.
Jest też moda według Fashion Revolution (kliknij aby powiększyć):
Moda i zdrowie
Coraz więcej wiemy o skutkach przemysłów modowych w obecnym kształcie. Zanieczyszczenie wód nawozami i toksycznymi barwnikami wpływa na zdrowie osób produkujących odzież i obuwie (i surowce potrzebne w tym procesie). Barwniki oraz środki chemiczne chroniące produkty w czasie transportu i przechowywania powodują też choroby i alergie u użytkowników końcowych.
Mało jednak mówi się o tym, w jak namacalny sposób wybrane części garderoby wpływają na nasze zdrowie. Np. zbyt obcisłe spodnie (kto jeszcze pamięta modę na superobcisłe rurki?) powodują problemy z krążeniem, uszkodzenie mięśni i porażenie włókien nerwowych. U kobiet mogą zwiększać ryzyko infekcji intymnych, u mężczyzn – obniżyć płodność. Noszone regularnie spodnie za ciasne na brzuchu uciskają narządy wewnętrzne i mogą prowadzić do ich niewydolności.
Nie lepiej wygląda sytuacja z butami. Wąskie czubki, obcasy, nadmierny ciężar butów, nieelastyczność podeszwy mogą być winowajcami takich przypadłości jak haluksy, obtarcia, problemy z przepływem krwi w kończynach dolnych, odparzenia, zapalenia stawów, uszkodzenia paznokci – a na tym lista się nie kończy.
Być może już czas, by projektanci uczyli się nie tylko o stylu i materiałach, ale także o anatomii i fizjologii człowieka, nie tylko samej stopy?
Bo wiecie – o ile można zawsze mówić „trzeba było kupić większe spodnie” nie da się tego samego powiedzieć o butach. Ich proporcje są po prostu zupełnie zaburzone!
Zdrowie kosztuje?
Miliony monet. Bosaki to jeden z tych przypadków kiedy jakość działania całych firm (a nie tylko samych ich produktów) skutkuje wyższymi cenami. Lokalna produkcja, właściwe traktowanie pracowników, odpowiedzialny dobór materiałów, działania na rzecz środowiska. Tak powinni działać wszyscy.
Ale wiem, że w tej chwili nie marzysz o utopijnym świecie odpowiedzialnej mody. Raczej o tańszych butach.
Dlatego potrzebujemy rewolucji
W kulturze rządzonej tak silnie estetyką, w której klasyfikujemy ludzi na pierwszy rzut oka na podstawie typu obuwia, ceny zegarka lub doborze dodatków, potrzebujemy przede wszystkim zmiany stylistycznej – na rzecz zdrowia.
Buty o fizjologicznym kształcie to w gruncie rzeczy niewielka zmiana, którą w dodatku widać tylko pod pewnym kątem. Z góry. Ale jest to ogromna zmiana dla naszego zdrowia i ciałopoczucia.
Czy popularyzacja butów minimalistycznych pomoże obniżyć ich ceny? Na pewno.
Ja jednak nie marzę o cenach bosaków podobnych do cen butów z największych sieciówek bo nie chcę, by stały się kolejną nieodpowiedzialnym trendem w ramach tzw. szybkiej mody. Marzy mi się, by relatywne ceny tych butów się obniżyły i by każdy mógł stopniowo wymienić swoje obuwie na zdrowsze. Każdy zasługuje na zdrowe, wygodne i ładne buty.
Ale nie chcę by to stało się kosztem zmiany modelu produkcji na ten znany z szybkiej mody. Rewolucja, o której marzę to dobrej jakości, produkowane lokalnie (a przynajmniej w miarę lokalnie ;)) buty, których będziemy mogli używać naprawdę długo.
Czy to kolejna utopia?
Nic podobnego!
Od 2020 r. jestem w zarządzie polskiego oddziału Fashion Revolution i mogę śmiało powiedzieć, że działania na rzecz zdrowszej mody to coś, czym się zajmujemy i nadal będziemy zajmować. I choć nie mamy bezpośredniego wpływu na poczynania największych firm, mamy wpływ na kształtowanie polskiego świata mody poprzez wiele działań edukacyjnych, popularyzatorskich, a także działań międzynarodowych, np. w ramach Grupy Wyszehradzkiej. Już moja w tym głowa, by wielu menedżerów i projektantów usłyszało o bosakach! 🙂
***
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat działań Fashion Revolution zajrzyj na nasze profile w mediach społecznościowych: Fb, Insta albo na stronę fashrev.pl. Możesz też podpisać się pod naszą aktualną Europejską Inicjatywą Obywatelską w sprawie zapewnienia osobom w łańcuch dostaw europejskich marek modowych pensji pozwalających na przeżycie: Good clothes, fair pay.
